Search This Blog

Tuesday, January 12, 2016

Για τον David Bowie ή πως ο Ziggy άλλαξε τη ζωή μου


Ελλάδα τέλη δεκαετίας 60 - αρχές των 70ς. Δικτατορία. Χούντα. Σκοτάδι.
Οι περισσότεροι γονείς γεννημένοι μέσα ή λίγο πριν την Κατοχή αγωνίζονταν για να φτιάξουν ένα σπίτι της προκοπής και να τα βγάλουν πέρα με τις εποχές που άλλαζαν. Στην Αθήνα οι περισσότεροι είχαν βιώσει στον ένα ή τον άλλο βαθμό τα αίσθημα της πείνας και του φόβου. Γεμάτοι ταμπού, αυστηροί - αν όχι κι αυταρχικοί - περιόριζαν την διασκέδαση των παιδιών τους στις κοινές μαζί τους εξόδους σε ταβέρνες, στα σινεμά της γειτονιάς και τα ζαχαροπλαστεία. 
Τα κορίτσια δεν έβγαιναν μόνα έξω. Τα περισσότερα τα μεγάλωναν για να παντρευτούν έναν καλό (aka ευκατάστατο άνδρα) και να κάνουν παιδιά. Ήταν η εποχή που οι μαθήτριες στο σχολείο φορούσαν ακόμα ποδιές ή στολή,ανάλογα το σχολείο.

Καμιά φορά στις συγκεντρώσεις των μεγάλων στα σπίτια κι όταν υπήρχαν αρκετά παιδιά σε εφηβική ηλικία μαζευόντουσαν όλα σε κάποιο δωμάτιο όπου ξεπήδαγαν αυτοσχέδια πάρτι: Ένα πικάπ, λίγα δισκάκια -συνήθως από κάποιον ευλογημένο θείο - και λίγο βερμούτ ήταν αρκετά για να χορέψουν και νοιώσουν μια αίσθηση ελευθερίας. Αν υπήρχε και κανένας νεοφερμένος έπεφτε και λίγο φλερτ.Με λίγα λόγια σπίτι- σχολείο - διάβασμα και μετά ύπνος. Ίσως και λίγη τηλεόραση. Ασπρόμαυρη, δύο κανάλια που ελέγχονταν από την Χούντα. Μικρή εξαίρεση στην πλήξη η εκπομπή Ντισκοτέκ για Νεολαία , α! να οι Poll!
Από περιοδικά υπήρχαν κάτι λίγα, τύπου Ρομάντσο, Ντομινό, Επίκαιρα. Μόνο το Φαντάζιο των Τερζοπουλαίων είχε κάτι να πει. Να σου μεταφέρει τι γίνεται στον έξω κόσμο. Το Φαντάζιο ήταν ίσως το μόνο μέσο που είχε άρθρα για τους χίπις και τη φάση με τη μουσική που συνέβαινε έξω. Αν οι γονείς ήταν αυστηροί αγοραζόταν παράνομα με το χαρτζιλίκι του νονού ή της γιαγιάς και διαβαζόταν κάτω από το πάπλωμα με φακό. Όπως κι όλα τα παράνομα αναγνώσματα - βιβλία που απαγορεύονταν και περνάγανε από έμπιστους φίλους κρυφά, χέρι με χέρι. 

Υπήρχε όμως το ραδιόφωνο.Το επίσημο και το πειρατικό, οι ερασιτεχνικοί.
Η ιστορία με την Μουσική! Στην αρχή ήταν όλα εύκολα. 
Ξεκίναγες με το rock n' roll, χόρευες Speedy Gonzales με την μαμά ή την σκούπα για καβαλιέρο,και μέχρι να το καταλάβεις έφτανες στους Beatles. 
Αν είχες και κάποιον ευλογημένο θείο, που ας πούμε την έψαχνε μουσικά, άρχιζες να ακούς και 45αράκια και blues και soul και Stones, ας πούμε σε ένα αποθηκάκι -πλυντήριο (με σκάφη όχι ηλεκτρικό) στο πίσω μέρος μιας αυλής ενός σπιτιού προσφύγων.
Μετά ήταν η ιστορία με την βελόνα. Το ψάξιμο στο ραδιόφωνο. H τυχαία ανακάλυψη του Θείου Νώντα, η τυχαία ανακάλυψη κι άλλης μουσικής,το παρακάλι για ένα δικό σου πικάπ, το δικό σου πικάπ,τα πρώτα δικά σου 45άρια. Το κόλλημα.
Και φτάνουμε εκεί που γύρναγες λοιπόν από το σχολείο το  Σάββατο το μεσημέρι τρέχοντας για να προλάβεις την εκπομπή ''Η Ελλαντίσκ παρουσιάζει''με τον Γιάννη Πετρίδη.

Ψυχικό 1972.
Νομίζω ήταν φθινόπωρο και πάντως σίγουρα είχα μάθημα πριν και ο καιρός ήταν καλός.
Ακούω Πετρίδη. Δεν θυμάμαι αν ήταν ακόμα Ελλαντίσκ ή είχε γίνει Μίνως. Ούτε πιο ήταν το προηγούμενο κομμάτι.
Παίζει τις πρώτες νότες από κάτι που δεν έχω ξανακούσει παρόμοιο και με πιάνει ένα σφίξιμο στο στομάχι σαν όταν πρωτάκουσα την Τοκάτα σε D Minor του Μπαχ. Και μας λέει να ακούσουμε προσεκτικά αυτόν τον νέο Άγγλο καλλιτέχνη που πιστεύει πως θα αλλάξει την πορεία της μουσικής.
Starman.
Νοιώθω και τώρα την ίδια ανατριχίλα.
Το επόμενο Σάββατο πάω στον Βασιλόπουλο στον Φάρο Ψυχικού.Στον ημιώροφο. Έφερνε δίσκους, εισαγωγής. Παραγγέλνω το Starman. Δύο βδομάδες μετά - τόσο έπαιρνε συνήθως να φτάσει μία παραγγελία ξαναπάω. Κακά νέα. Μπορεί να μου φέρει μόνο το LP.


The Rise and Fall of Ziggy Stardust and The Spiders From Mars. Νομίζω έκανε 150 δραχμές. Πάντως δεν είχα τα λεφτά. Τον παραγγέλνω και γυρνάω σπίτι και παρακαλάω τον μπαμπά μου. Μου τα έδωσε.
15 μέρες μετά ο δίσκος έπαιζε στο πικάπ μου.Θυμάμαι σαν τώρα στιγμή προς στιγμή την καρδιά μου να χτυπάει,κομμάτι με κομμάτι,νότα με νότα,λέξη προς λέξη. Όταν έφτασε στο Rock n'Roll Suicide, ακόμα και σήμερα το κορυφαίο για μένα κομμάτι του Bowie, ξέσπασα σε κλάματα. Δεν ξέρω γιατί.
Αγόραζα τότε, πάλι από τον Βασιλόπουλο,ένα γερμανικό περιοδικό μουσικής, νομίζω το έλεγαν Pop und Rock ή κάτι τέτοιο.Δεν ήξερα γερμανικά αλλά δεν είχε αγγλόφωνα της προκοπής και κάτι γαλλικά που είχε ήταν τριαλαλά τριαλαλό κι έτσι έκανα δουλειά στα γερμανικά με τα λεξικά και τις φωτογραφίες.
Μια μέρα μαθαίνω πως θα βγει ένας νέος δίσκος και πως αν τον παράγγελνα θα μου ερχόταν υπογραμμένος και θα γινόμουν μέλος του fan club του Bowie.



Aladdin Sane. Στην καρδιά της (άγριας και καταθλιπτικής) εφηβίας μου η φωτογραφία του David Bowie βαμμένου και ντυμένου σε κάτι ανάμεσα σε γυναίκα και άνδρα κατάφερε στο μυαλό μου ότι δεν είχαν καταφέρει οι ορμόνες κι ότι απεύχονταν οι γονείς όλου του κόσμου.Το Big Bang, το breakthrough, την επανάσταση και την πλήρη απελευθέρωσή μου.

Ερωτεύθηκα τον Ziggy Stardust του Aladdin Sane με την ανδρόγυνη μορφή και εικόνα του για καιρό και παράλληλα με άλλους έρωτες πραγματικών ανθρώπων.
Πήρα το όνομά του και το έκανα nick name και άρχισα να αλληλογραφώ με άγνωστο κόσμο με αυτό. Σαν Ziggy. Ο Ziggy. Κάπου μέσα μου υπήρχε ένα αγόρι κι επιτέλους το είδα και το αποδέχτηκα. Αυτό που μετά έγινε στα χρόνια της ωριμότητάς μου ο Avaton Kortez.
Ταυτόχρονα το μυαλό μου άνοιξε στα δύο. Σχεδόν σχίστηκε αναπνέοντας ελεύθερα και μένοντας για πάντα ανοιχτό κι έτοιμο για κάθε τι το νέο. Εντελώς μαγικά η δουλειά που είχαν κάνει ο Dylan, ο Young, η ιδέα του Woodstock που ακόμα δεν είχα δει και δεν είχα ακούσει αλλά είχε πάρει το αυτί μου από τις εφημερίδες και τα βιβλία που διάβαζα στις φιλοσοφικές και πολιτικές μου αναζητήσεις πήρε σάρκα και οστά, απέκτησε αιχμή κι έγινε λέξεις κι έννοιες που με έσπρωχναν να ψάξω κι άλλο,να αποδέχομαι εύκολα τη διαφορετικότητα,να την αγαπάω,να την αφήνω να με συναρπάζει και να μπαίνω μέσα της.Ξέφυγα. 

Η ζωή μου δεν θα ήταν ποτέ πια ίδια. 
Δεν θα με γοήτευε ποτέ πια τίποτα το ''normal'' με την στατιστική έννοια.Ούτε ιδέα, ούτε άνθρωπος.
Πήρα χωρίς δεύτερη σκέψη την μεριά της κάθε μειονότητας, υποστήριζα φανερά τους ομοφυλόφιλους, τους ερωτευόμουνα κιόλας, αποφάσισα να κάνω ότι μπορώ να βοηθάω τους ανθρώπους και τους καταπιεσμένους. Πίσω από κάθε μου επιλογή, σε κάθε έκφανση της ζωής μου υπήρχε το benchmark του Ziggy.
Μοιραία τα μουσικά μου γούστα ξέφυγαν κι αυτά. Άρχισα να ψάχνω άγνωστες σε μένα τότε μουσικές, πρέπει να έχω χτίσει τον μισό τοίχο εκείνου του ημιώροφου, μπήκαν στη ζωή μου οι Kraftwerk,οι Van der Graaf Generator,η γερμανική σχολή, η ατονική μουσική, οι Tangerine Dream, οι Yes, ο Stravinsky, o Stockhausen.
Γύρισα πίσω στο Honky Dory και μετά ξανά μπροστά, συνέχισα με αρκετούς δίσκους του ακόμα, ακούγοντας πάντα την φωνή του Πετρίδη να επιβεβαιώνεται καθώς αυτός ο άνθρωπος,η αυθεντική ιδιοφυΐα άλλαζε την μουσική, έριχνε τείχη, έδινε ελπίδα, δημιουργούσε τάσεις, εξελισσόταν στην επιτομή της δημιουργικότητας. Για μένα, ακόμα και στην μετέπειτα παράλληλη με τον Ziggy και Avaton ζωή μου - αυτήν της  διαφημίστριας - ο Bowie υπήρξε το υπόδειγμα του δημιουργικού και ανοιχτού στο Νέο πνεύματος και του πως γίνεται να κάνεις την διαφορά.

H ταύτισή μου με την μουσική του άρχισε να κάνει fade out καθώς αυτός προχώραγε από την αστρόσκονη στην λάμψη κι εγώ έμπαινα βαθύτερα στην εξερεύνηση μουσικών δρόμων και εμπειριών που αυτός πρώτος μου άνοιξε και έδειξε..
24 χρόνια μετά την πρώτη επαφή μου μαζί του, τo 1996, πήγα Αλεξάνδρας τρέμοντας από συγκίνηση που θα έβλεπα επιτέλους τον Ziggy των ονείρων μου από κοντά. Νομίζω απογοητεύθηκα. Νομίζω ήθελα να είμαι μόνη μου εκεί και μου την χάλασε που υπήρχαν κι άλλοι. Νομίζω ήταν πολύ επαγγελματικό και σίγουρα πολύ ''normal'' αυτό που έβλεπα για μένα.
Έβαλα στο μυαλό μου να τον ξαναδώ κάποτε αλλιώς αλλά απέτυχα. Αρκέστηκα να (ξανα)αγοράζω τη μουσική του - τα πρώτα του - σε ότι επανεκδόσεις τα βινύλια ή compilations σε CD βγαίνανε - και να μην τα ανοίγω ποτέ. Αρκεί να τα έχω. Και να τον ακούω συνέχεια από τα ήδη ανοιχτά CD μου. Ή να τον βλέπω σε ταινίες ή να διαβάζω για αυτόν. 

Κάποια στιγμή, μόλις άκουσα το Lazarus με έπιασε ένα περίεργο συναίσθημα.Ένοιωσα ξαφνικά ανυπομονησία για το Blackstar. Ένοιωθα αυτό το πράγμα που νοιώθεις χαμηλά στο στομάχι και την κοιλιά όταν είναι να ξαναδείς το αγόρι που έχεις ερωτευθεί. Περίμενα. Μου το έστειλε απρόσμενα Πρωτοχρονιάτικο μπουναμά ο Παντελής Κ. Μπήκα μέσα του. Για πρώτη φορά μετά το Rock n' Roll Suicide o Ziggy μου ήταν και πάλι πάρα πολύ σκοτεινός. Ένας άλλος Bowie αλλά ξανά ο Bowie.

Το Σάββατο το βράδυ έβλεπα online την κηδεία του Lemmy κι  έκλαιγα με αυτά που λέγανε αυτοί που μιλάγανε γι αυτόν κι άθελά μου μονολόγησα φαντάσου τι θα κάνω άμα πεθάνει ο Bowie. Κυριακή το βράδυ είδα στον ύπνο μου τον μακαρίτη τον θείο μου τον Γιώργο και μαύρα ταραγμένα νερά. Ξύπνησα σίγουρη πως κάποιος θα πεθάνει - φοβούμενη κάποιον δικό μου.
Άνοιξα την τηλεόραση κι είδα την είδηση - μόλις είχε σκάσει το κακό νέο.Λέω οι μαλάκες την πάτησαν πάλι, hoax θα είναι. Αλλά ήξερα πως δεν ήταν.

Γι αυτό τα έγραψε αυτά.Γι αυτό το είπε Blackstar. Για αυτό γύρισε αυτό το βίντεο. Τα ήξερε όλα κι έπαιζε με τη μοίρα του και τον Θάνατο. Ακόμα και πεθαίνοντας ήταν breakthrough.
Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από το να χάνεις ένα κομμάτι από την ζωή σου.
Η έμπνευση,η μουσική, τα λόγια, όλα όσα έμαθες κι ανακάλυψες χάρη σε αυτόν θα είναι πάντα εκεί.
Αλλά αυτός δεν θα είναι.
Γι αυτό δεν υπάρχει Θεός. Γιατί αν υπήρχε ο Ziggy θα ζούσε για πάντα. Ή απλά θα ανασταίνονταν σαν Lazarus.